Trẻ em thường rất tò mò, hoạt bát và dễ bị thu hút bởi mọi thứ xung quanh. Thang máy đối với người lớn chỉ là phương tiện di chuyển, nhưng với trẻ nhỏ lại có thể trở thành một nơi chơi đùa hoặc khám phá. Sự hiếu động của trẻ khiến nguy cơ xảy ra tai nạn tăng cao nếu không có sự giám sát của bố mẹ.
Từ nhà ở, chung cư đến trung tâm thương mại và những nơi công cộng khác, việc hướng dẫn trẻ cách sử dụng thang máy an toàn là điều rất quan trọng. Bài viết này cung cấp những mẹo thiết thực và dễ áp dụng để bố mẹ có thể chủ động bảo vệ trẻ trong mọi tình huống.
Vì sao trẻ cần được dạy quy tắc an toàn trong thang máy
Trẻ nhỏ có đặc điểm chung là hiếu động và khó nhận diện nguy hiểm. Các em dễ chạy nhảy, bấm nút tùy thích, thò tay vào khe cửa hoặc chen vào cabin khi cửa đang đóng. Những hành động này nếu không được kiểm soát có thể dẫn đến tai nạn nghiêm trọng như kẹt tay, trượt chân hoặc bị cửa kẹp.
Thực tế tại những nơi công cộng như trung tâm thương mại, lượng người di chuyển liên tục khiến bố mẹ khó theo sát trẻ. Khi trẻ bị phân tâm bởi đồ chơi, ánh đèn, cửa hàng, việc đứng cách xa bố mẹ chỉ vài giây cũng có thể gây nguy hiểm nếu thang máy đóng lại đột ngột. Đây là lý do việc dạy trẻ nguyên tắc an toàn cần được thực hiện càng sớm càng tốt, thậm chí ngay khi trẻ bắt đầu biết đi.
Ngoài ra, không phải thang máy nào cũng vận hành giống nhau. Tại chung cư hoặc siêu thị, thang vận hành nhanh và đóng cửa mạnh hơn so với thang máy gia đình. Với trẻ, mọi sự thay đổi này đều có thể gây bất ngờ hoặc lo sợ. Khi trẻ được trang bị kiến thức phù hợp, sự tự tin của trẻ sẽ tăng lên và giảm được nhiều rủi ro không mong muốn.
Hướng dẫn an toàn trước khi bước vào thang máy
- Trước khi vào thang máy, cha mẹ cần tạo cho trẻ thói quen giữ khoảng cách an toàn. Trẻ không nên đứng sát cửa thang máy, không dựa vào cửa và không lấy tay đập vào cửa cabin. Những hành động tưởng như vô hại này có thể làm trẻ mất thăng bằng khi cửa bất ngờ mở hoặc đóng.
- Trong khu vực chờ thang máy, cha mẹ nên giữ trẻ đứng cạnh mình và tránh để trẻ chạy nhảy lung tung. Khi thang máy đến nơi, cha mẹ nên bước vào trước để chắn cửa và quan sát cabin. Nếu sàn cabin không bằng phẳng hoặc lệch sàn tầng, hãy giữ trẻ lại và không cho vào thang.
- Không nên để trẻ chen vào cabin khi có quá nhiều người. Không gian chật khiến việc giữ trẻ an toàn trở nên khó khăn hơn. Nếu cần sử dụng thang máy ở nơi đông đúc, cha mẹ nên chờ lượt kế tiếp để có không gian phù hợp cho trẻ.
Những điều cha mẹ nên làm khi đi trong thang máy cùng trẻ
- Khi vào cabin, bố mẹ cần đứng gần cửa để che chắn.
- Trẻ nên đứng phía trong cabin, tránh khu vực khe cửa vì đây là nơi dễ xảy ra tai nạn nhất.
- Nếu mang theo balo, đồ chơi hoặc túi lớn, cần đảm bảo chúng không mắc vào cửa khi đang đóng.
- Trẻ thường thích bấm nút điều khiển, vì vậy bố mẹ nên giao nhiệm vụ cho trẻ bấm một nút duy nhất để trẻ cảm thấy hứng thú nhưng vẫn trong tầm kiểm soát. Điều này vừa an toàn vừa giúp trẻ học cách sử dụng thang máy đúng cách.
- Trong thang máy đông người, bố mẹ nên giữ trẻ sát mình để tránh chen chúc. Việc này cũng giúp trẻ giữ thăng bằng tốt hơn khi thang chuyển động.
- Nếu thang chậm hoặc dừng giữa tầng, hãy giải thích rõ ràng cho trẻ rằng đây là điều bình thường và thang sẽ hoạt động trở lại khi được kiểm tra.
Những điều trẻ em cần tuyệt đối tránh
Có những hành vi dù nhỏ nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
- Trẻ không được tự chạy vào cabin đúng lúc cửa đang khép lại. Khi cửa đóng, cảm biến có thể không nhận ra cơ thể trẻ nhỏ và gây va đập.
- Việc thò tay hoặc chân vào khe cửa cũng rất nguy hiểm vì cửa thang máy thường đóng với lực mạnh.
- Một số trẻ tò mò cố gắng dùng tay mở cửa cabin từ bên trong hoặc nghịch bảng điều khiển liên tục. Những hành động này không chỉ gây hư hỏng thiết bị mà còn làm tăng nguy cơ sự cố.
- Trẻ cũng không nên ngồi xuống sàn cabin hoặc nhảy lên xuống trong khi thang đang hoạt động, vì điều này ảnh hưởng đến hệ thống cảm biến và cân bằng.
Điều quan trọng nhất là trẻ không được sử dụng thang máy một mình khi chưa có đủ nhận thức và chưa được cha mẹ hướng dẫn kỹ. Với trẻ nhỏ, điều này luôn phải được xem là nguyên tắc tuyệt đối.
Cách cha mẹ hướng dẫn trẻ khi thang máy xảy ra sự cố
Nếu thang máy dừng giữa tầng, việc đầu tiên cha mẹ cần làm là giữ bình tĩnh và trấn an trẻ. Giải thích rằng đây không phải tình huống nguy hiểm. Nhấn nút báo động hoặc điện thoại nội bộ để liên lạc với nhân viên quản lý tòa nhà. Không nên để trẻ hoảng loạn hoặc đập vào cửa cabin.
Trong trường hợp mất điện tạm thời, cabin có thể tối trong vài giây. Cha mẹ nên ngay lập tức ôm trẻ hoặc giữ trẻ đứng yên và chờ đèn dự phòng bật lên. Nếu trẻ hoảng sợ, hãy nói chậm rãi và giúp trẻ hít thở đều để ổn định tinh thần.
Một tình huống đáng lưu ý là khi trẻ bị tách khỏi cha mẹ. Ví dụ, trẻ vào cabin nhưng cửa đóng trước khi cha mẹ kịp vào. Khi đó, trẻ cần được dạy cách đứng yên trong cabin, không chạy nhảy và bấm nút tầng gần nhất để mở cửa. Cha mẹ nên nhanh chóng đi theo hướng thang đang di chuyển bằng thang bộ để gặp lại trẻ sớm nhất có thể.
Mẹo giúp trẻ ghi nhớ nguyên tắc an toàn
Dạy trẻ về an toàn thang máy không nên chỉ dựa vào lời nói. Trẻ học tốt nhất qua hình ảnh, video minh họa hoặc trò chơi đóng vai. Cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ bước vào thang máy đúng cách, nơi đứng an toàn và cách xử lý khi thang dừng lại.
Nhắc nhở thường xuyên trước mỗi lần sử dụng thang máy giúp trẻ hình thành phản xạ. Khi trẻ làm đúng, cha mẹ nên ghi nhận để tạo sự hứng thú. Những câu ngắn, dễ nhớ sẽ giúp trẻ ghi nhớ nhanh hơn, chẳng hạn như: “Đứng sau mẹ”, “Không chạm cửa”, “Không chạy vào khi cửa đang đóng”.
Các lưu ý đặc biệt cho từng môi trường
- Ở chung cư, trẻ sử dụng thang máy hằng ngày nên việc dạy an toàn càng cần thiết. Vào giờ cao điểm, cha mẹ nên cầm tay trẻ và tránh để trẻ chen lấn.
- Tại trung tâm thương mại và siêu thị, trẻ dễ bị phân tâm bởi đồ chơi, biển quảng cáo và đám đông. Cha mẹ nên luôn giữ tay trẻ và không rời mắt dù chỉ vài giây.
- Trong bệnh viện hoặc tòa nhà văn phòng, thang máy thường đông người lớn hơn là trẻ em, nên cần giữ trẻ đứng sát mình để tránh va chạm.
- Ở thang máy gia đình, trẻ thường quen thuộc và chủ quan, vì vậy bố mẹ vẫn cần duy trì quy tắc không để trẻ tự sử dụng thang một mình.
Kết luận
An toàn trong thang máy với trẻ nhỏ không phải là điều phức tạp, nhưng đòi hỏi sự chú ý và hướng dẫn kiên trì từ bố mẹ. Khi trẻ hiểu rõ cách hành xử đúng, rủi ro được giảm thiểu và những chuyến đi thang máy trở nên an toàn hơn. Việc trang bị kiến thức này không chỉ bảo vệ trẻ mà còn giúp bố mẹ yên tâm hơn trong mọi hoàn cảnh.
